Miastenia Gravis - Nga Dobësia do të Vijë Forca
Çfarë është miastenia gravis?
Miastenia gravis është një sëmundje kronike autoimune, neuromuskulare që shkakton dobësi në muskujt skeletorë (muskujt që lidhen me kockat tuaja dhe tkurren për të lejuar lëvizjen e krahëve dhe këmbëve si dhe lejojnë frymëmarrjen). Më së shpeshti prek muskujt që kontrollojnë sytë dhe qepallat, shprehjet e fytyrës, përtypjen, gëlltitjen dhe të folurit. Por mund të prekë shumicën e pjesëve të trupit.
MG është një sëmundje neuromuskulare kronike, pra që zgjatë gjatë gjithë jetës. Nuk ka një kurë, por trajtimet mund të ndihmojnë dhe disa pacientë mund të arrijnë lehtësim të simptomave.
Kush mund të sëmuret nga miastenia gravis?
MG prek rreth 20 në çdo 100,000 njerëz. MG më së shumti prek gratë e moshës 20 deri në 40 vjeç dhe burrat e moshës 50 deri në 80 vjeç. Rreth një në 10 raste të MG ndodhin tek adoleshentët. Sëmundja mund të prekë njerëz të të gjitha moshave, por është e rrallë tek fëmijët. Miastenia gravis nuk është e trashëguar dhe nuk është ngjitëse. Herë pas here, sëmundja mund të shfaqet në më shumë se një anëtar të së njëjtës familje.
Megjithëse miastenia gravis shihet rrallë tek foshnjat, fetusi mund të marrë antitrupa nga një prind femër - një gjendje e quajtur miastenia neonatale. Miastenia gravis neonatale është përgjithësisht e përkohshme dhe simptomat e fëmijës zakonisht zhduken brenda dy deri në tre muaj pas lindjes. Rrallëherë, fëmijët e një prindi të shëndetshëm femër mund të zhvillojnë miasteni kongjenitale. Ky nuk është një çrregullim autoimun, por shkaktohet nga gjenet me defekt që prodhojnë proteina jonormale në lidhjen midis skajit të një nervi që mbart sinjale nga truri në një muskul (bashkimi neuromuskular) dhe mund të shkaktojë simptoma të ngjashme me miastenia gravis.
Cilat janë llojet e miastenia gravis?
MG autoimune është forma më e zakonshme e kësaj sëmundje neuromuskulare. MG autoimune mund të jetë:
• Okulare: Muskujt që lëvizin sytë dhe qepallat dobësohen. Qepallat tuaja mund të bien, ose mund të mos jeni në gjendje t'i mbani sytë hapur. Disa njerëz kanë vizion të dyfishtë. Dobësia e syve është shpesh shenja e parë e MG. Gati gjysma e njerëzve me MG okulare evoluojnë në formën e përgjithësuar brenda dy viteve nga simptoma e parë.
E përgjithësuar: Dobësia e muskujve prek syrin dhe pjesët e tjera të trupit si fytyrën, qafën, krahët, këmbët dhe fytin. Mund ta keni të vështirë të flisni ose të gëlltisni, të ngrini krahët mbi kokë, të ngriheni nga një pozicion ulur, të ecni në distanca të gjata dhe të ngjitni shkallët.
Cilat janë simptomat e miastenia gravis?
Miastenia gravis shkakton dobësi të muskujve të vullnetshëm. Këta janë muskuj që mund t'i kontrolloni. Muskujt autonom të zemrës dhe traktit tretës zakonisht nuk preken. Dobësia e muskujve të miastenia gravis përkeqësohet me aktivitetin dhe përmirësohet me pushim.
Kjo dobësi e muskujve mund të çojë në një sërë simptomash, duke përfshirë:
• Shikimi i dyfishtë dhe rënia e qepallave (ptoza) janë simptomat e para më të zakonshme
• Vështirësi në frymëmarrje për shkak të dobësisë së muskujve të murit të kraharorit
• Vështirësi në përtypje ose gëlltitje, duke shkaktuar frymëzënie të shpeshtë, ose jargëzim
• Vështirësi në ngjitjen e shkallëve, ngritjen e objekteve ose ngritjen nga një pozicion ulur
• Vështirësi në të folur
• Koka e rënë poshtë
• Paraliza e fytyrës ose dobësia e muskujve të fytyrës
• Lodhja
• Ngjirja e zërit ose ndryshimi i zërit
• Vështirësi në mbajtjen e shikimit të qëndrueshëm
Çfarë e shkakton miastenia gravis?
Miastenia gravis shkaktohet nga një problem me sinjalet e dërguara midis nervave dhe muskujve. Është një gjendje autoimune, që do të thotë se është rezultat i sistemit imunitar (mbrojtja natyrale e trupit kundër infeksionit) duke sulmuar gabimisht një pjesë të shëndetshme të trupit.
Në miastenia gravis, sistemi imunitar dëmton sistemin e komunikimit midis nervave dhe muskujve, duke i bërë muskujt të dobët dhe lehtësisht të lodhur. Nuk është e qartë pse ndodh kjo, por është lidhur me problemet me gjëndrën timus (një gjëndër në gjoks që është pjesë e sistemit imunitar).
Shumë njerëz me miastenia gravis kanë një gjëndër timusi që është më e madhe se normalja. Rreth 1 në 10 njerëz kanë një rritje jonormale të timusit të quajtur timoma.
Megjithëse MG nuk është i trashëguar, ndjeshmëria gjenetike duket se luan një rol në të dhe në sëmundje të tjera autoimune.
Si diagnostikohet miastenia gravis?
Mund të jetë e vështirë për të diagnostikuar miastenia gravis. Mjeku juaj do të pyesë për historinë tuaj mjekësore dhe simptomat. Ju mund të keni nevojë për disa teste për të përjashtuar shkaqet e tjera të simptomave tuaja përpara se të mund të diagnostikoheni me miastenia gravis.
Ofruesi juaj i kujdesit shëndetësor do të kryejë një ekzaminim fizik. Kjo përfshin një ekzaminim të detajuar të sistemit nervor (neurologjik). Kjo mund të tregojë:
• Dobësi muskulore, me muskujt e syrit që zakonisht preken së pari
• Dobësia zakonisht luhatet dhe përkeqësohet me ushtrimet
• Reflekset normale dhe ndjenja (ndjesi)
Testet që mund të bëhen përfshijnë:
• Test gjaku për të kontrolluar për antitrupa të receptorit të acetilkolinës, dhe të tjerë, të lidhur me këtë sëmundje
• CT ose MRI skanimi i gjoksit për të kërkuar një tumor
• Studimet e përçueshmërisë nervore për të testuar se sa shpejt lëvizin sinjalet elektrike nëpër një nerv
• Elektromiografia (EMG) për të testuar shëndetin e muskujve dhe nervave që kontrollojnë muskujt
• Testet e funksionit pulmonar për të matur frymëmarrjen dhe sa mirë funksionojnë mushkëritë
• Testi i Edrophonium për të parë nëse ky ilaç i kthen simptomat për një kohë të shkurtër
Si trajtohet miastenia gravis?
Nuk ka kurë për miastenia gravis, por simptomat shpesh mund të kontrollohen. Miastenia gravis është një sëmundje që zgjatë gjatë gjithë jetës. Zbulimi i hershëm është çelësi për menaxhimin e kësaj sëmundjeje.
Qëllimi i trajtimit është të rrisë funksionin e muskujve dhe të parandalojë problemet e gëlltitjes dhe frymëmarrjes. Shumica e njerëzve me këtë sëmundje mund të përmirësojnë forcën e tyre të muskujve dhe të bëjnë jetë normale ose afërsisht normale. Në rastet më të rënda, mund të nevojitet ndihmë për frymëmarrjen dhe ngrënien.
Nëse simptomat tuaja përkeqësohen pas ngacmuesve të caktuar, duhet të përpiqeni t'i shmangni ato shkaktarë sa më shumë që të jetë e mundur.
Ngacmuesit e kësaj sëmundjeje mund të përfshijnë:
• stresi
• lodhje
• infeksionet
• barna
• kirurgji
Trajtimi mund të përfshijë:
• Medikamente. Mund të përdoren barna antikolinesterazë, steroidë ose ilaçe që shtypin përgjigjen e sistemit imunitar (imunosupresiv).
• Timektomia. Kjo është heqja kirurgjikale e gjëndrës së timusit. Roli i gjëndrës timus në miastenia gravis nuk është kuptuar plotësisht dhe timektomia mund ose nuk mund të përmirësojë simptomat. Megjithatë, ai redukton simptomat në më shumë se 70% të njerëzve që nuk kanë kancer të timusit, ndoshta duke ndryshuar reagimin e sistemit imunitar.
• Plazmafereza. Një procedurë që heq antitrupat anormalë nga gjaku dhe zëvendëson gjakun me antitrupa normalë nga gjaku i dhuruar.
• Imunoglobulina. Një produkt gjaku që ndihmon në uljen e sulmit të sistemit imunitar në sistemin nervor. Jepet në mënyrë intravenoze (IV).
Cilat janë komplikimet e miastenia gravis?
Komplikimet më serioze të miastenisë gravis janë kriza e miastenisë. Kjo është një gjendje e dobësisë ekstreme të muskujve, veçanërisht të muskujve të diafragmës dhe gjoksit që mbështesin frymëmarrjen. Frymëmarrja mund të bëhet e cekët ose joefektive. Rrugët e frymëmarrjes mund të bllokohen për shkak të dobësimit të muskujve të fytit dhe grumbullimit të sekrecioneve. Kriza e miastenisë mund të shkaktohet nga mungesa e ilaçeve ose nga faktorë të tjerë, si infeksioni i rrugëve të frymëmarrjes, stresi emocional, nga intervenimet invasive si operacionet ose ndonjë lloj tjetër stresi. Në krizë të rëndë, mund të duhet të vendoset personi në ventilator për të ndihmuar me frymëmarrjen derisa forca e muskujve të kthehet me trajtim.
Masat paraprake, të cilat mund të ndihmojnë për të parandaluar ose minimizuar shfaqjen e krizave të miastenisë përfshijnë:
• Marrja e barnave antikolinesterazë 30 deri në 45 minuta para ngrënies për të reduktuar rrezikun e aspirimit (ushqimi që hyn në rrugët e mushkërive)
• Marrja e barnave antikolinesterazë saktësisht siç përshkruhet për të ndihmuar në ruajtjen e forcës së muskujve të frymëmarrjes
• Shmangia e turmave dhe kontaktit me personat me infeksione të rrugëve të frymëmarrjes, si ftohja ose gripi
• Marrja e ushqimit të duhur për të ruajtur peshën optimale dhe forcën e muskujve
• Balancimi i periudhave të aktivitetit fizik me periudhat e pushimit
• Përdorimi i teknikave të reduktimit të stresit dhe shmangia e ekstremeve emocionale
Gjithashtu, njerëzit me miastenia gravis janë në rrezik më të lartë për çrregullime të tjera autoimune, si tirotoksikoza, artriti reumatoid dhe lupus eritematoz sistemik (lupus).
Si mund ta parandaloj miastenia gravis?
Ofruesit e kujdesit shëndetësor nuk e dinë se çfarë shkakton sëmundje autoimune si MG. Nuk ka asgjë që mund të bëni për ta parandaluar atë.
Ballafaqimi me miastenia gravis mund të jetë e vështirë për ju dhe të dashurit tuaj. Stresi mund ta përkeqësojë gjendjen tuaj, prandaj gjeni mënyra për t'u çlodhur. Kërkoni ndihmë kur ju nevojitet.
Mësoni gjithçka që mundeni për gjendjen tuaj dhe inkurajoni të dashurit tuaj të mësojnë gjithashtu për të. Megjithëse nuk ka një kurë, shumica e njerëzve me MG bëjnë jetë produktive dhe aktive. Paaftësitë e rënda nga MG janë jashtëzakonisht të rralla. Trajtimet dhe ndryshimet në stilin e jetës mund të lehtësojnë simptomat. Ofruesi juaj i kujdesit shëndetësor mund të sugjerojë mënyra për të menaxhuar simptomat në mënyrë që të mund të vazhdoni të shijoni jetën.
Për më shumë informata në lidhje me kontrollet, ekzaminimet, trajtimin, shpenzimet dhe çdo gjë tjetër rreth shërbimeve tona në kuadër të partnerëve tanë, ju lutëm na kontaktoni përmes linjave tona të kontaktit si më poshtë ose plotësojeni formularin e dhënë në webfaqe dhe ne do ju kontaktojmë shumë shpejtë:
e-mail: trajtohuneturqi@gmail.com
Turqi: +90 541 557 37 36; Kosovë: +383 45 775 706
