MJEKËSIA NUKLEARE

Mjekësia nukleare është një fushë e specializuar mjekësore që përdor sasi të vogla të materialeve radioaktive, që ndryshe njihen edhe si radiofarmaceutike ose radiogjurmues, për diagnostikimin e sëmundjeve të ndryshme. Kjo fushë bashkon elemente kimike, fizike, matematikë, teknologji kompjuterike dhe mjekësi, duke lejuar të shihen funksionet e trupit në nivel molekular dhe qelizor.

PËRBËRËSIT KRYESORË TË MJEKËSISË NUKLEARE

RADIOFARMACEUTIKË: Kjo është thelbi i mjekësisë bërthamore. Përbëhen nga një pjesë radioaktive, zakonisht një radionuklid, dhe një pjesë farmaceutike, një përbërje që drejton radionuklidin në organe, inde ose qeliza specifike. Kur futen në trup, lëshojnë rrezatim që përdoret për të mbledhur informacion rreth zonës që ju intereson.

TEKNIKAT E IMAZHIT

SPECT (Single Photon Emission Computed Tomography): Përdor rreze gama për gjurmuesin për të krijuar imazhe 3D, veçanërisht për të parë funksionet e trurit dhe zemrës.

PET (Tomografia e Emetimit të Pozitronit): Përdoren pozitronet e emetuara nga gjurmuesi, që takohen me elektronet në trup, duke prodhuar rreze gama. Kjo është shumë e ndjeshme dhe zakonisht përdoret për identifikimin e kancerit dhe çrregullimeve neurologjike.

PËRDORIME TERAPEUTIKE

Aplikimet terapeutike të mjekësisë nukleare përdorin radiofarmaceutikë jo vetëm për diagnostikim, por edhe për trajtimin e sëmundjeve, veçanërisht kancerit. Kjo terapi e njohur si radionuklid përdoret për mbytjen e qelizave të dëmtuara duke minimizuar indet e shëndetshme përreth. Disa nga trajtimet janë:

TRAJTIMI I KANCERIT

Terapia radionuklide: Kjo trajton lloje të ndryshme të kancerit. Këto janë krijuar për tu grumbulluar në qelizat kancerogjene, duke lejuar që të shpërndahen direkt në tumor.
Jodi-131 për kancerin e tiroides: Një nga aplikimet më të zakonshme të Jodit-131 është për trajtimin e kancerit të tiroides. Jodi merret natyrshëm nga gjendrat tiroide, ku në mënyrë radioaktive, shkatërron qelizat e tiroides, përfshirë ato kancerogjene.
Lutetium-177 DOTATATE për tumoret neuroendokrine: Ky trajtim përfshin tumore specifike që shprehin receptorë për somatostatin, hormone rregullues. Kjo jep rrezatim të synuar me anë të një ilaçi që lidhet me këta receptorë.
Radium-223 për metastazat e kockave: Përdoret për kancerin e prostatës që është përhapur në kocka. Radium-223 imiton kalciumin dhe synon metastazat e kockave, duke ofruar lehtësim dhimbjeje dhe parandalimin e dëmtimit të mëtejshëm të kockave.

TERAPITË JO KANCEROGJENE

Fosfori radioaktiv (P-32) për policitemia vera: Është një gjendje që ndodh për shkak të mbiprodhimit të qelizave të kuqe të gjakut. P-32 redukton numrin e qelizave të kuqe të gjakut duke emetuar grimca beta.
Yttrium-90 për artritin reumatoid: Është trajtim për inflamacionin e kyçeve ku Yttrium-90 injektohet në nyje për lehtësimin e ënjtjes dhe dhimbjeve.
Zbutja e dhimbjes: Kjo terapi përdoret për zbutjen e dhimbjeve te pacientët me metastaza kockore, kur kanceri është përhapur në kocka. Zakonisht përdoren Strontium-89 dhe Samarium-153.

KRAHASIMI ME METODA TJERA TRADICIONALE

Mjekësia nukleare për dallim nga kirurgjia: Mjekësia nukleare ofron një alternativë jo-invazive ndaj kirurgjisë, ku shpesh kërkon prerje dhe kohë të konsiderueshme për rikuperim. Terapitë radionuklide përfshijnë injeksione të thjeshta. Pacientët me anë të terapisë zakonisht kanë periudhë më të shkurtër të rikuperimit në krahasim me ata që kanë operacione, veçanërisht mund të jetë e dobishme për pacientët që nuk janë në gjendje të mirë fizike dhe vendndodhja e tumorit është e papërshtatshme.
Mjekësia nukleare kundër kimioterapisë: Kimioterapia, përveç qelizave kancerogjene, zakonisht prek edhe ato të shëndetshme, duke shkaktuar humbje të flokëve, të përziera dhe rritje të infeksioneve. Kimioterapia zakonisht prek të gjithë trupin, ndërsa mjekësia nukleare është e lokalizuar për zona specifike, ku efektet anësore reduktohen.
Mjekësia bërthamore kundrejt rrezatimit me rreze të jashtme: Rrezatimi me rreze të jashtme prek indet përgjatë rrezatimit, si para por edhe pas prekjes së tumorit të caktuar. Ndërsa terapia jep rrezatim direkt në qelizat e synuara brenda, me potencialisht më saktësi dhe më pak dëmtim të indeve të shëndetshme.

RËNDËSIA E MJEKËSISË NUKLEARE NË DIAGNOSTIKIMIN DHE TRAJTIMIN E SËMUNDJEVE

KARDIOLOGJIA

Përdorimi i SPECT dhe PET për të vlerësuar rrjedhën e gjakut në muskulit e zemrës: Zbulimi i sëmundjeve të arterieve koronare dhe funksionit kardiak.
Angiografia radionuklide: Imazhe jo invazive të zemrës dhe enëve kryesore të gjakut, duke përfshirë fraksionin e ejeksionit dhe murit të ventrikulit.

ONKOLOGJIA

PET/CT për diagnostikimin e kancerit: Fluorodeoksiglukoza (FDG) PET/CT përdoret për të zbuluar aktivitetin e qelizave kancerogjene.

NEUROLOGJIA

Përdorimi i PET dhe SPECT për imazhe të trurit: Vlerësimi i funksionit të trurit dhe diagnostikimi i sëmundjeve të Alzheimerit, Parkinsonit, epilepsisë dhe tumoreve të trurit.
Imazhet e nivelit transportues të dopaminës në tru: Të rëndësishme për diagnostikimin e Parkinsonit.

ENDOKRINOLOGJIA

Imazhe të tiroideve me Teknetium-99: Vlerësimi i funksionit dhe zbulimi i nyjeve të tiroides. Diagnostikimi dhe menaxhimi i hipertiroidizmit dhe kancerit të tiroides.
Imazhe të gjendrat paratiroide aktive në hiperparatiroidizëm.

GASTROENTEROLOGJIA

Zbulimi i gjakderdhjes aktive gastrointestinale: Përdorimi i qelizave të kuqe të gjakut me Teknetium-99m.
Imazhe hepatobiliare me Teknetium-99m: Vlerësimi i funksionit të mëlçisë dhe sistemit biliar, diagnostikimi i kolecistitit akut, atrezisë biliare dhe rrjedhjeve biliare.

PULMOLOGJIA

Ventilim-perfuzion (V/Q) skanimi: Vlerësimi dhe perfuzioni i mushkërive me Teknetium-99m dhe Ksenon-133. Diagnostikimi i embolisë pulmonare dhe vlerësimi i funksionit të mushkërive para operacionit.

ORTOPEDIA

Imazhe të kockave me Teknetium-99m: Zbulimi i metastazave të kockave, frakturave dhe infeksioneve të kockave. Vlerësimi i gjendjeve të kyçeve si artriti dhe kyçet protetike.

PEDIATRIA

Përdorimi i mjekësisë nukleare në pediatri: Diagnostikimi i sëmundjeve të lindura të zemrës, anomalitë e traktit urinar dhe neuroblastoma. Minimimi i ekspozimit ndaj rrezatimit tek fëmijët.

Po, mjekësia nukleare është përgjithësisht e sigurt. Sasia e rrezatimit që përdoret është e kontrolluar me kujdes dhe zakonisht është më e vogël se ajo e procedurave të zakonshme diagnostike me rreze X. Me anë të saj bëhet diagnoza e saktë dhe trajtimi efektiv që tejkalon rrezikun nga ekspozimi ndaj rrezatimit.

Gjatë një skanimi të mjekësisë nukleare, një sasi e vogël e një radiofarmaceutike do të injektohet në gjakun tuaj, ku ajo do të përhapet. Më pas do të shtriheni në një tavolinë skanimi ndërsa një kamera gama ose skaner PET nxjerr imazhe. Procedura është pa dhimbje, por mund t'ju duhet të qëndroni të palëvizshëm për një periudhë kohore për të marrë imazhe të qarta.

Përgatitja për një procedurë të mjekësisë nukleare ndryshon në varësi të llojit të skanimit. Mund t'ju kërkohet të shmangni ngrënien ose pirjen për disa orë përpara procedurës. Mjeku juaj do të japë udhëzime specifike bazuar në llojin e skanimit që po bëni. Sigurohuni që të informoni ofruesin tuaj të kujdesit shëndetësor për çdo medikament që po merrni dhe për çdo alergji që mund të keni.

Efektet anësore janë shumë të rralla dhe shumica e pacientëve nuk kanë ndonjë efekt anësor. Nëse ndodhin, ato zakonisht janë të lehta dhe mund të përfshijnë reaksione alergjike ose siklet në vendin e injektimit. Ofruesi juaj i kujdesit shëndetësor do t'ju monitorojë për çdo reagim negativ.

Koha mund të ndryshojë, por në shumë raste, rezultatet paraprake janë të disponueshme menjëherë pas skanimit. Megjithatë, interpretimi përfundimtar i imazheve nga një specialist i mjekësisë nukleare mund të zgjasë disa ditë. Mjeku juaj do t'i diskutojë rezultatet me ju pasi të jenë të disponueshme.

Në përgjithësi, nuk nevojitet kujdes i veçantë pas një procedure të mjekësisë nukleare. Zakonisht mund të rifilloni aktivitetet normale menjëherë. Megjithatë, mund t'ju jepen udhëzime specifike në varësi të llojit të procedurës. Për shembull, mund t'ju këshillohet të pini shumë lëngje për të ndihmuar në largimin e materialit radioaktiv nga trupi juaj.

Kohëzgjatja e një procedure të mjekësisë nukleare ndryshon në varësi të llojit të skanimit dhe protokollit specifik të përdorur. Disa procedura mund të zgjasin vetëm 30 minuta, ndërsa të tjerat mund të zgjasin disa orë, veçanërisht nëse nevojiten disa imazhe me kalimin e kohës. Mjeku juaj do t'ju japë një kohë të parashikuar për procedurën tuaj specifike

Procedurat e mjekësisë nukleare në përgjithësi nuk rekomandohen për gratë shtatzëna për shkak të rreziqeve të mundshme për fetusin në zhvillim. Nëse jeni shtatzënë ose dyshoni se mund të jeni, informoni mjekun tuaj përpara se të kaloni ndonjë procedurë të mjekësisë nukleare. Në disa raste, mund të rekomandohen metoda alternative diagnostikuese që nuk përfshijnë rrezatim.

Po, mjekësia nukleare mund të përdoret në mënyrë të sigurt tek fëmijët kur është e nevojshme mjekësore. Dozat e radiofarmaceutikëve llogariten me kujdes në bazë të madhësisë dhe peshës së fëmijës për të minimizuar ekspozimin ndaj rrezatimit. Specialistët e mjekësisë bërthamore pediatrike marrin masa paraprake shtesë për të garantuar sigurinë dhe komoditetin e pacientëve të rinj.

Në shumicën e rasteve, ju mund të vazhdoni të merrni medikamentet tuaja të rregullta përpara një skanimi të mjekësisë nukleare. Megjithatë, disa medikamente mund të ndërhyjnë në rezultatet e skanimeve të caktuara. Është e rëndësishme të informoni ofruesin tuaj të kujdesit shëndetësor për të gjitha medikamentet që po merrni, duke përfshirë barnat dhe suplementet pa recetë. Ata do të japin udhëzime specifike nëse nevojiten ndonjë rregullim.

Procedurat e mjekësisë nukleare janë shumë efektive në zbulimin e shumë llojeve të kancerit, veçanërisht atyre me aktivitet të lartë metabolik. Skanimet PET, për shembull, përdoren gjerësisht për të zbuluar, skeduar dhe monitoruar kancere si limfoma, kanceri i mushkërive dhe melanoma. Megjithatë, efektiviteti i mjekësisë bërthamore në zbulimin e kancerit mund të ndryshojë në varësi të llojit dhe vendndodhjes së tumorit. Mjeku juaj do të përcaktojë metodën më të përshtatshme të imazherisë bazuar në gjendjen tuaj specifike.

Si të zgjidhni specialistin e Mjekësiv Nukleare në Turqi?

Ju mund të ndiqni hapat e mëposhtëm për të zgjedhur specialisin e mjekësië nuklare në Turqi:

Ekspertiza dhe përvoja:
Është e rëndësishme që mjekët e përcaktuar si specialistë të mjekësisë nukleare të specializohen në këtë fushë. Ju mund të hulumtoni rezymenë e mjekut dhe sfondin arsimor për të mësuar rreth fushave të ekspertizës dhe përvojës së tyre.

Akreditimi dhe Certifikatat:
Specialisti për mjekësinë nukleare në përgjithësi duhet të marrin akreditim nga organizatat shëndetësore kombëtare dhe ndërkombëtare. Certifikatat që ata marrin nga këto organizata mund të tregojnë nivelin e ekspertizës dhe cilësisë së mjekut.
Vlerësimi i spitalit dhe klinikës:
Cilësia e spitalit apo klinikës ku punon specialisti i mjekësisë nukleare që ju zgjidhni është gjithashtu i rëndësishëm. Ju mund të arrini rezultate më të besueshme dhe më të suksesshme në organizatat që ofrojnë shërbime cilësore të kujdesit shëndetësor.

Referencat dhe rishikimet:
Dëshmitë dhe rishikimet në internet nga pacientët e mëparshëm të mjekut mund t'ju ndihmojnë të merrni një ide mbi kënaqësinë e pacientit të mjekut dhe përqindjet e suksesit.

Komunikimi dhe qasja e ngjashme:
Një specialistë i mirë për mjekësinë nukleare duhet të ketë një qasje që mund të komunikojë me pacientin, të kuptojë nevojat e pacientit dhe të krijojë planin e duhur të trajtimit. Gjatë takimit të parë me mjekun, kushtojini vëmendje nivelit të komunikimit dhe interesit.

Rezultatet e pacientit dhe normat e suksesit:
Është e rëndësishme të merret informacion në lidhje me shkallët e suksesit dhe rezultatet e pacientit të operacioneve të mëparshme të kryera nga ky specialistë. Një mjek që arrin rezultate të suksesshme mund të jetë një zgjedhje e besueshme.

Për më shumë informata ne lidhje me kontrollet, egzaminimet, trajtimi, shepnzimet dhe çdo gjë tjetër rreth sherbimeve tona ne kuadër të partnerëve tanë, ju lutem na kontakti përmes linjave tona të kontaktit si më poshtë ose plotësojeni formularin e dhënë në ëebfaqe dhe ne do ju kontaktojmë shumë shpejtë:

e-mail: info@njemjek.com

Kosovë +383 48 333 752

Kontakto Mjekun Tani